Język i jego funkcje
Dowiesz się, czym jest język, jakie ma funkcje i jakie odmiany ma język polski.
Język polski nie jest zupełnie jednolity. Istnieje w nim szereg odmian. Najważniejsza jest ogólna odmiana kulturalna, która ma służyć porozumiewaniu się wszystkich członków narodu, we wszystkich dziedzinach, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie społeczne, czy miejsce zamieszkania. W ramach języka ogólnego możemy wyróżnić język potoczny, używany na co dzień w swobodnych rozmowach. Jest on mniej staranny od języka literackiego...
Szczegóły, przykłady i ćwiczenia znajdziesz w edusensownym materiale.
Język to system znaków powiązanych regułami. Język ma funkcję komunikacyjną, poznawczą i społeczną.
Aby opisać, w jaki sposób ludzie porozumiewają się, językoznawcy wprowadzili pojęcie znaku. Znakiem może być słowo, napis, rysunek, gest, który odsyła do przedmiotów, zjawisk, czynności.
Np. kiedy piszę „książka” mam na myśli zadrukowane kartki trwale ze sobą połączone
z jednej strony. Kiedy Ty czytasz słowo „książka”, myślisz o tym samym. Kiedy czyta je
np. Niemiec, nie ma pojęcia, o czym napisałam. Gdy kierowca widzi okrągły znak: białe koło w czerwonej obwolucie, wie, że jest to zakaz wjazdu. Aby dany znak służył porozumiewaniu się, nadawca i odbiorca muszą wiedzieć, jakie jest jego znaczenie. Język jest systemem takich znaków. Znaki są ze sobą powiązane za pomocą reguł gramatycznych.
Każda rzecz, zjawisko, czynność, cecha, pojęcie abstrakcyjne musi mieć swoją nazwę, musi być jakoś określane, jeśli ma być przedmiotem rozmowy. Jeśli coś nie ma nazwy, nie da się wyrazić w słowach, nie może być przedmiotem komunikacji. Dzięki językowi zdobywamy wiedzę o świecie i możemy podzielić się tymi informacjami. Język ma funkcję poznawczą.
Język polski nie jest zupełnie jednolity. Istnieje w nim szereg odmian. Najważniejsza jest ogólna odmiana kulturalna, która jest upowszechniana przez szkołę, administrację, literaturę i media. Ma służyć porozumiewaniu się wszystkich członków narodu, we wszystkich dziedzinach, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie społeczne, czy miejsce zamieszkania. W ramach języka ogólnego możemy wyróżnić język potoczny, używany na co dzień w swobodnych rozmowach. Jest on mniej staranny od języka literackiego.; Istnieją też odmiany środowiskowe, np.: język młodzieży, język górników czy odmiany regionalne. Nieco inaczej mówi warszawiak, a nieco inaczej poznaniak.
Język ma funkcję społeczną i dzięki niej Twoja przynależność do danego środowiska, społeczności, narodu, zostaje określona. To, że rozmawiając z kolegą mówisz po polsku (chociaż mógłbyś po angielsku), świadomie wprowadzasz słownictwo używane przez młodzież i regionalizmy, mówi z jaką grupą się identyfikujesz.
Język to narzędzie, dzięki któremu możesz poznawać świat i dzielić się tym doświadczeniem z innymi ludźmi. Im lepiej poznasz znaczenie poszczególnych elementów języka, im dokładniej znasz obowiązujące reguły i zasady, tym łatwiej będziesz się porozumiewał z innymi, korzystał z ich doświadczeń, wpływał na ich zachowanie. Umiejętność porozumiewania się jest kluczem do świata i dlatego tak wiele miejsca poświęca się jej w szkole, a kompetencje w tym zakresie są sprawdzane na egzaminie maturalnym. W literaturze polskiej znajdziesz wiele przykładów mistrzowskiego użycia języka do przedstawienia obrazu świata i własnych przeżyć. Liczba środków służących do tego celu jest ogromna. Warto je poznać, traktować jak podpowiedź lub przestrogę w zależności od sytuacji. Czasami ważna jest precyzja i klarowność wypowiedzi, a czasami przeciwnie, im bardziej wieloznaczny tekst, tym lepiej. Możesz wykorzystać do swoich celów całe bogactwo języka polskiego, możesz też modyfikować znaczenie znaków lub wprowadzać nowe. Będziesz skuteczny w tym zakresie, jeśli poznasz zasady i reguły.