Adam Mickiewicz, "Dziady III", Przedmowa poety

Poznasz streszczenie „Przedmowy” do trzeciej części dramatu. Dowiesz się, co to jest mesjanizm i w jaki sposób Mickiewicz propagował idee mesjanizmu.

Wybitna jednostka, albo cały naród prześcigający inne narody w swoich zasługach dla świata, ma do wykonania zadanie wobec ludzkości. To misja zbawienia, która może się dopełnić poprzez cierpienie, ofiarę i śmierć. Dzięki temu cierpieniu odkupione zostaną winy innych narodów. W trzeciej części „Dziadów” Adam Mickiewicz rozwija idee mesjanizmu.

W „Przedmowie” do tej części dramatu wieszcz opisuje kontekst historyczny i społeczny dzieła. W sposób bardzo emocjonalny podkreśla te elementy, które pasują do idei mesjanizmu. Od pięćdziesięciu lat Polska znajduje się pod zaborami. Zaborcy prowadzą wobec Polaków politykę pełną okrucieństwa i terroru. Cierpienie ludu polskiego trwającego przy swoich wartościach, zdaniem Mickiewicza, porównać można tylko do prześladowań chrześcijan. Podobnie jak chrześcijanie Polacy wierzą w odrodzenie i zmartwychwstanie ojczyzny. Można podać wiele przykładów męczeństwa narodu, ale w dramacie  przedstawione zostaną te wydarzenia, które miały miejsce za czasów cara Aleksandra. Jest rok 1822. Imperator powołuje na urząd namiestnika Królestwa Polskiego Nowosilcowa. Narasta terror, mnożą się prześladowania. Kraj przypomina ogromne więzienie. Administracja pracuje nad pognębieniem Polaków. Pierwszym celem jest młodzież. Zamknięte zostają towarzystwa i koła mające na celu utrzymanie języka polskiego. Kilkuset studentów zostaje zatrzymanych, uwięzionych i zesłanych w głąb Rosji, do Azji i na Syberię. Spośród dziesiątków zesłańców, tylko jednemu udaje się wrócić. Młodzi ludzie nie mają szans, by się bronić. Przed sądem nie mogą przedstawić swoich racji, bo nie wiedzą, o co ich oskarżono. Namiestnik carski ma nieograniczoną władzę. Oskarża i sądzi, wprowadzając do zapisów zeznań tylko te elementy, które mu odpowiadają. Rosjanie zamykają szkoły. Urzędy dostają zakaz zatrudnienia osób, które uczęszczały do polskich szkół.

Mickiewicz sądzi, że wszyscy pisarze, którzy opisywali te czasy, dostrzegają w postawach i zachowaniu studentów „coś mistycznego i tajemniczego”: religijną rezygnację, bohaterstwo, zgodę i miłość młodych więźniów. Także widoczna dla wszystkich kara boska dla prześladowców, wywarła głębokie wrażenie na świadkach wydarzeń. Autor zażegnuje się, że przedstawia zdarzenia z pieczołowitością co do faktów i atmosfery. Chce, by jego dzieło było świadectwem historycznym. Zarzuca przy okazji państwom europejskim obojętność wobec losów Polski i Polaków.Pisze, iż „płakały nad Polską jak niedołężne niewiasty Jeruzalemu nad Chrystusem”.

W „Przedmowie” kreśli Mickiewicz główne założenia koncepcji, zgodnie z którą Polska jest Chrystusem narodów, a naród polski cierpi, bo jako najlepszy został wybrany do roli zbawiciela świata

Sprawdź, czy zapamiętałeś

Odpowiedz na pytanie. Jak nazywała się koncepcja, zgodnie z którą naród Polski cierpi, po bo by odkupić grzechy innych narodów?
Odpowiedź: mesjanizm

Streszczenie "Dziady III. Prolog" znajdziesz tutaj >>