Wirujący derwisze w "Kordianie"

Derwisze, olej, XVI w.

Derwisze to muzułmańscy mistycy, którzy poprzez taniec przy dźwiękach trzcinowego fletu zbliżają się do Boga-Allaha. Wirują po to, by oddać hołd Stwórcy, potwierdzić jego wielkość i wspaniałość. Charakterystyczny taniec jest akceptacją odwiecznego ruchu, jaki towarzyszy wszelkiemu istnieniu. Tureccy derwisze słyną dodatkowo z uprawiania mistyki liter i cyfr. Ich zapisom przypisują treści prorocze. Wierzą, że znaki są symbolami istotniejszych spraw.

Do derwisza porównuje Juliusz Słowacki jednego z poetów w "Kordianie":

"Ja wam zapał poety na nici rozprzędę,
Wy śmiejcie się z zapału mego towarzysza…
Kto on? - do tureckiego podobny derwisza;
Owe siedem lichtarzy, jest to siedem grodów,
Stoi wśród siedmiu złotem nalanych narodów, Wygnaniec."

Streszczenie wspomnianego fragmentu i jego inteprretację możesz przeczytać tutaj »