Wawrzyniec Puttkamer rywalem czy raczej idolem Mickiewicza?

 
W. Kossak, Szwoleżer

Wielbiciele Adama Mickiewicza przyjmują na ogół, że ukochana poety, Maryla Wereszczakówna wyszła za mąż za hrabiego Wawrzyńca Puttkamera bez miłości, a z powodu jego majątku i przymuszona przez rodzinę. W niewiadomych powodów często wydaje się im się także, że hrabia był znacznie starszy, nobliwy i straszliwie nudny.

A tymczasem było zgoła odmiennie. Hrabia Wawrzyniec Puttkamer był rówieśnikiem i najbliższym przyjacielem Michała Wereszczaki, brata Maryli. Od Mickiewicza był starszy cztery lata, od Maryli pięć. Powierzchowność miał przyjemną i usposobienie miłe. Był doskonale oczytany w najnowszej europejskiej literaturze, rozmiłowany w sztukach pięknych i w muzyce, a także doskonale wykształcony. Ukończył fakultet fizyko-matematyczny w Wilnie. A ponadto Wawrzyniec Puttkamer był bohaterem. W 1812 roku zaciągnął się jako prosty żołnierz do armii Napoleońskiej i ruszył na Moskwę. Walczył pod Berezyną, Elsterą, Lipskiem. Ranny dostał się do pruskiej niewoli. Na sejmikach szlacheckich walczył o uwolnienie chłopów z poddaństwa.

W 1819 roku Adam Mickiewicz bałamucąc Marylę był natomiast biednym, świeżo upieczonym absolwentem uniwersytetu, z wielkim talentem, ale póki co niewielkim dorobkiem literackim. Śmiało mógł szturmować serce Maryli bez obaw, że wyprze z niego Wawrzyńca Puttkamera.