Być solą ziemi

Nie ulega wątpliwości, że ten frazeologizm ma pozytywną wymowę, a używany wobec osoby, bądź grupy osób podkreśla ich walory, wartość i znaczenie. Gdyby jednak zapytać użytkowników języka, jakie konkretnie trzeba mieć cechy charakteru, przymioty umysłu, jakie działania podejmować, by zostać nazwanym "solą ziemi", wielu z nich miałoby nie lada problem z odpowiedzią.

Omawiany zwrot ma biblijne pochodzenie. Ewangelista Mateusz relacjonując kazanie Chrystusa na Górze, zanotował, że Pan zwracając się do swych uczniów, powiedział; "Wy jesteście solą ziemi". Teologowie jednak od dawna próbują wyjaśnić precyzyjne znaczenie tej wypowiedzi. Odkąd związek wyrazowy wyemancypował się z biblijnego kontekstu, okrzepł jako frazeologizm powszechnie używany w polszczyźnie, do teologów dołączyli językoznawcy.

Obydwa typy uczonych podkreślają, że dla precyzyjnego określenia znaczenia zwrotu,  ważne jest ustalenie roli soli w starożytności i sprawdzenie  innych kontekstów, w jakich substancja pojawiła się w "Biblii". Zauważają, że w "Starym Testamencie" przypisywano soli właściwości podtrzymujące życie i trwanie w pełni sił.  Za pomocą soli oczyszczono źródło, którego zatrute wody wywoływało kalectwo noworodków i śmierć. Sól była używana nie tylko do zaspokojenia życiowych potrzeb człowieka, ale stanowiła także dodatek do każdej ofiary.  Była więc wyrazem więzi między Bogiem a człowiekiem:
Nie można wszakże zapominać, że sól symbolizowała także Bożą karę.  Ziemia urodzajna, zamieszkiwana przez bezbożnych ludzi, została zamieniona w słoną pustynię.  Kobieta nieposłuszna nakazom, w słup soli. Bóg przestrzegał Izraelitów, że jeśli będą postępować niegodziwie, wypali całą ziemię solą i siarką i uczyni ją całkowicie nieurodzajną.  Jeden z królów żydowskich kazał na miejscu zdobytego miasta rozsypać sól, by w ten sposób podkreślić jego całkowitą zagładę.

Gdyby więc trzymać się pierwotnego biblijnego kontekstu frazeologizmu, należałoby uznać, że "solą ziemi" nazwane mogą być tylko osoby dobre, pobożne, przestrzegające boskich praw i dbające o to, by prawa te znajdowały odzwierciedlenie w przepisach obowiązujących wszystkich.