Dlaczego zarozumialcowi odbija właśnie palma

Rzymska mozaika

Jeśli ktoś staje się zarozumiały, zadufany w sobie, wyniosły, pyszny z powodu odniesionych sukcesów mówimy, że odbiła mu palma. Frazeologizm wydaje się mieć korzenie w znanym od czasów starożytnych zwyczaju obdarowywania gałązkami palmowi i laurowymi wieńcami zwycięzców zawodów sportowych, jak również rywalizujących w konkurencjach intelektualnych.

Do dzisiaj mówimy o kimś, kto jest najlepszy w jakiejś dziedzinie, że dzierży palmę pierwszeństwa. Nie wszyscy potrafią jednak znieść ciężar sławy. Na niektórych sukces odbija się negatywnie i sprawia, że stają się trudni i nieprzyjemni w obcowaniu, zupełnie jakby wspomniana palma odbiła im się od głowy, uszkadzając ją nieco.

Czasami potocznie używamy zwrotu "szajba mu odbiła". Frazeologizm ten również ma swoje źródło w przywołanym zwyczaju, tyle, że odnosi się do wspomnianego wieńca. Wyraz "szajba" to zapożyczenie z języka niemieckiego (Scheibe), w którym oznacza kółko, któremu blisko do wspomnianego laurowego wieńca zdobiącego skroń zwycięzcy.

Niekiedy o osobach odnoszących się z nadmierną atencją wobec samych siebie mówimy w skrócie i po prostu, że im odbiło.