Kwadratura koła

 
Leonardo da Vinci, Kwadratura
koła z człowiekiem

Zadanie niewykonalne, działanie z góry skazane na niepowodzenie nazywane bywa kwadraturą koła. Frazeologizm ma swoje źródło w pewnym matematycznym problemie, którego rozwiązanie zaprzątało umysły najwybitniejszych matematyków w historii ludzkości od czasów starożytnych po wiek XIX.

Wspomniane zagadnienie dotyczyło możliwości skonstruowaniu kwadratu, którego pole równe jest polu danego koła przy użyciu wyłącznie cyrkla i linijki bez podziałki. Problem jako pierwsi postawili pitagorejczycy w V wieku przed naszą erą. Nad jego rozwiązaniem biedził się potem genialny Leonardo da Vinci. Niejako przy okazji chciał on sformułować opartą na geometrii zasadę istnienia świata. Dla Leonarda koło oznaczało niebo, a kwadrat ziemię.

Dopiero żyjącym w XIX wieku uczonym, Pierre'owi Wanzelowi i Carlowi Ferdinandowi Lindermannowi, udało się udowodnić, że zadania nie można wykonać.